4.8 Overzicht incidentele baten en lasten
Inleiding
Conform artikel 28 lid c van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) geven wij in dit onderdeel een overzicht van de incidentele baten en lasten. In de Notitie structurele en incidentele baten en lasten (2018) van de Commissie BBV is de stellige uitspraak opgenomen dat een nadere toelichting op deze incidentele posten vereist is. De commissie adviseert om in de financiële verordening een grensbedrag op te nemen vanaf welke omvang deze incidentele posten afzonderlijk gespecificeerd dienen te worden. In de door Provinciale Staten vastgestelde financiële verordening is opgenomen dat dit grensbedrag € 500.000 per afzonderlijke (begrotings)post betreft (artikel 5, lid f).
In die financiële verordening (artikel 1, lid s) is ook het kader opgenomen dat de provincie Utrecht hanteert om te bepalen welke posten als incidenteel of structureel aangemerkt dienen te worden. Dat kader is als volgt:
Hoofdrichtlijnen:
- Baten en lasten die zich maximaal 3 jaar voordoen (incidenteel)
Baten en lasten die zich langer dan 3 jaar voordoen (structureel) - Onttrekkingen uit en stortingen in de reserves (incidenteel)
Op deze hoofdrichtlijnen zijn onderstaande uitzonderingen van toepassing:
- Meerjarige tijdelijke geldstromen, en de daarmee samenhangende lasten,
waarvan de eindigheid vastligt door middel van een staten- en/of toekenningsbesluit-> incidenteel
Totstandkoming
De staat van incidentele baten en lasten is gebaseerd op een handmatige analyse van de realisatie door het team financiën. Het uitgangspunt voor deze analyse is de bijgestelde begroting 2023, welke door uw Staten is vastgesteld. Vanuit de begrotingsbedragen is af te leiden welke posten als incidenteel bestempeld worden. Vervolgens is op kostenplaatsniveau een vergelijking en analyse gemaakt tussen de incidentele begrotingsbedragen en de gerealiseerde bedragen. De gerealiseerde bedragen zijn vervolgens opgenomen in de staat van incidentele baten en lasten. Indien op een kostenplaats zowel incidentele als structurele bedragen zijn begroot, is de realisatie verhoudings-gewijs ook op die manier verdeeld naar incidenteel en structureel.
Financieel beeld
In onderstaande tabel is een samenvattend financieel beeld weergegeven van de incidentele en structurele baten en lasten die in deze jaarrekening zijn verantwoord.
Bedragen x 1000 | Incidenteel | Structureel | Totaal |
|---|---|---|---|
1. Ruimtelijke ontwikkeling | 1.134 | 18.433 | 19.567 |
2. Landelijk gebied | 6.790 | 64.257 | 71.047 |
3. Bodem, water en milieu | 8.102 | 19.355 | 27.457 |
4. Energietransitie | 10.421 | - | 10.421 |
5. Bereikbaarheid I - Algemeen | 30.132 | 60.850 | 90.982 |
6. Bereikbaarheid II - openbaar vervoer | 36.833 | 161.198 | 198.031 |
7. Cultuur en erfgoed | 6.230 | 14.040 | 20.270 |
8. Economie | 2.235 | 16.062 | 18.297 |
9. Bestuur | - | 17.426 | 17.426 |
10. Overzicht Overhead | - | 71.282 | 71.282 |
Algemene dekkingsmiddelen en stelposten | - | 319 | 319 |
Totaal aan lasten | 101.877 | 443.222 | 545.099 |
1. Ruimtelijke ontwikkeling | -1.455 | -314 | -1.769 |
2. Landelijk gebied | -4.655 | -7.802 | -12.457 |
3. Bodem, water en milieu | -4.489 | 297 | -4.192 |
4. Energietransitie | -1.456 | - | -1.456 |
5. Bereikbaarheid I - Algemeen | -1.384 | -2.244 | -3.628 |
6. Bereikbaarheid II - Openbaar Vervoer | - | -23.312 | -23.312 |
7. Cultuur en erfgoed | - | -255 | -255 |
8. Economie | - | -3.793 | -3.793 |
9. Bestuur | - | -1.270 | -1.270 |
10. Overzicht Overhead | - | -5.863 | -5.863 |
Algemene dekkingsmiddelen en stelposten | - | -441.170 | -441.170 |
Totaal aan baten | -13.439 | -485.726 | -499.165 |
Stortingen in reserves | 163.683 | 163.683 | |
Onttrekkingen aan reserves | -222.998 | -222.998 | |
Totaal reserves | -59.315 | - | -59.315 |
Eindtotaal | 29.123 | -42.504 | -13.380 |
In onderstaande tabel is per programma/onderdeel inzichtelijk gemaakt hoe de opbouw is van de incidentele baten en lasten.
Programma/onderdeel | Specificatie | Toelichting | Incidentele | Incidentele |
|---|---|---|---|---|
1. Ruimtelijke ontwikkeling | Programma Binnenstedelijke Ontwikkeling | Voor het beleidsdoel "Passende woonruimte bij woningbehoefte" is voor 2024 tot en met 2026 een jaarlijks bedrag van € 3,8 miljoen. opgenomen voor het Programma Versnelling Woningbouw. Vanwege de programmatische aanpak en de bijbehorende en vastgestelde einddata is dit als incidentele lasten aangemerkt. | 1.134 | -393 |
Overboekrek HvdH/VBS | Dit betreft kosten en opbrengsten van de grondexploitaties binnen Hart van de Heuvelrug en Sortie 16, op basis van het BBV wordt dit als incidenteel aangemerkt. | -1.062 | ||
Subtotaal 1. Ruimtelijke ontwikkeling | 1.134 | -1.455 | ||
2. Landelijk gebied | AVP Ontwikkelen NNN | De Incidentele lasten hebben met name betrekking op de inrichtingskosten van natuur. De meeste lasten van het Nationale Natuurnetwerk (NNN) zijn structureel van aard en bijstellingen van het budget zijn incidenteel van aard en worden gedekt uit de reserve. De baten betreffen opbrengsten van grondverkopen en bijdragen van partners aan natuurontwikkelings- projecten en zijn incidenteel van aard. | 1.400 | -4.655 |
AVP Natuurverbindingen | Voor het programma Agenda Vitaal Platteland (AVP) zijn incidentele middelen opgenomen voor kleinschalige landschapselementen. En heeft een vastgesteld eindjaar van 2024. Vanwege de vastgestelde periode is de mutatie als incidenteel aangemerkt. | 815 | ||
AVP Biodiversiteit/ kwaliteitsverbetering | Betreft eenmalige subsidie Valwind Leersum aan de gemeente Utrechtse Heuvelrug en het project Natuurlijke uiterwaarden waarbij verkenning en planvorming plaatsvindt naar natuurontwikkeling en kwaliteitsverbetering natuur in de uiterwaarden van de Nederrijn en de Lek. | 1.256 | ||
Faunabeheer | Doorontwikkelen en intensiveren van activiteiten gericht op alternatieve en innovatieve methoden, preventie faunabeleid en het initiëren van onderzoeken. Daarnaast onderzoeksopdrachten voor nieuw te ontwikkelen ganzenafspraken. Incidentele gelden vanuit 2022 overgeheveld naar 2023, einddatum 2025. | 3.319 | ||
Subtotaal 2. Landelijk gebied | 6.790 | -4.655 | ||
3. Bodem, water en milieu | 3.1 Waterveiligheid en klimaatadaptatie | Voor het beleidsdoel "De waterveiligheid en klimaatadaptatie" zijn incidentele middelen opgenomen voor het Programma Klimaatadaptatie. Vanwege de programmatische aanpak en bijbehorende einddata zijn deze lasten als incidenteel aangemerkt. | 1.234 | - |
3.3 Bodem-en grondwatersysteem is schoon | Voor het beleidsdoel "Bodem- en grondwatersysteem is schoon" zijn middelen opgenomen voor onderzoek en aanpak bodeminformatie, diffuus lood en PFAS. De lasten worden gedekt vanuit specifieke uitkeringen van het Rijk. Daarmee zijn dit incidentele middelen en bestedingen. | 5.343 | -3.654 | |
3.5 Bodemdaling en broeikasgasuitstoot | Voor bodemdaling remmende maatregelingen zijn incidentele middelen opgenomen. Deze middelen worden gedekt vanuit de specifieke uitkering van het Rijk voor Bodemdaling Veenweide en de reserve Programma Landelijk Gebied. Uitvoeringsprogramma 2023-2024. Daarmee zijn dit incidentele middelen en bestedingen. | 1.525 | -835 | |
Subtotaal 3. Bodem, water en milieu | 8.102 | -4.489 | ||
4. Energietransitie | Energietransitie | Het programma Energietransitie loopt tot eind 2025. Om die reden worden alle lasten als incidenteel aangemerkt. Bij de baten hebben we subsidies ontvangen en het saldo van dit programma wordt verder gedekt uit de egalisatie reserve Energietransitie. | 10.421 | -1.456 |
Subtotaal 4. Energietransitie | 10.421 | -1.456 | ||
5. Bereikbaarheid I - Algemeen | Specifieke infra-projecten | Vanuit het vorige Mobiliteitsprogramma worden nog diverse projecten gesubsidieerd. De realisatie is vaak afhankelijk van de eindafrekeningen vanuit de gemeenten. Hiervoor zijn incidentele middelen beschikbaar gesteld in de bestemmingsreserve Mobiliteitsprogramma. Onttrekkingen uit deze reserve, en de bijbehorende lasten, worden conform ons kader als incidenteel aangemerkt. | 1.807 | |
Variabele onderhoudskosten wegen en vaarwegen | De variabele onderhoudskosten zijn onttrokken uit de reserve Beheer en onderhoud Wegen en daarmee als incidenteel aangemerkt. | 12.050 | ||
Algemene regionale programma's | Inzet van incidenteel beschikbaar gestelde middelen voor regionale programma's. | 4.982 | ||
Verbetering regionale fietsnetwerk | Inzet van de incidenteel beschikbaar gestelde middelen fiets vanuit het coalitieakoord en de bestemmingsvoorstellen bij de jaarrekening 2022. Betreft hier dus middelen met een einddatum en looptijd korter dan 3 jaar en zijn daarom incidenteel van aard. | 11.293 | ||
Bijdrage aan mandaatproject Doorfietsroutes | Voor de eenmalige aanleg van Doorfietsroutes op het grondgebied van gemeenten ontvangen wij een bijdrage van deze gemeenten en het Rijk. | -1.384 | ||
Subtotaal 5. Bereikbaarheid I - Algemeen | 30.132 | -1.384 | ||
6. Bereikbaarheid II - ov | Exploitatie openbaar vervoer | Voor de uitvoering van de verlengingsafspraken openbaar vervoer zijn aanvullende middelen in de reserve ov concessie gestort en in 2023 deels ingezet. Onttrekkingen uit deze reserve, en de bijbehorende lasten, worden conform ons kader als incidenteel aangemerkt. | 35.807 | |
Subdies openbaar vervoer en tijdelijk formatie | In het coalitie akkoord zijn incidentele extra middelen beschikbaar gesteld voor subsidieverstrekking en tijdelijke formatie. Dit is een besluit met een looptijd korter dan 3 jaar en wordt daarom als incidenteel aangemerkt. | 1.026 | ||
Subtotaal 6. Bereikbaarheid II - openbaar vervoer | 36.833 | - | ||
7. Cultuur en erfgoed | Steunpakket cultuur corona | Het betreft een eenmalige uitbreiding van het Steunpakket Cultuur & Erfgoed COVID-19 voor de periode 2022-2023. De middelen worden daarom als incidenteel aangemerkt. | 1.491 | |
Erfgoedparels | Betreft middelen die in het kader van restauratieachterstand rijksmonumenten bij amendement 29 (PS 9 november 2022) en eenmalig extra budget voor grote restauratie-opgaven die bij de Kadernota 2023 zijn toegekend. | 3.616 | ||
Programma Nieuwe Hollandse Waterlinie | Het programma Hollandse Waterlinie loopt na eind 2024 af. Daarbij geldt dat bij de Begroting 2020 door PS de extra middelen incidenteel zijn toegekend tot en met 2023 en in de Kadernota 2023 €1,6 miljoen voor 2024. | 1.123 | ||
Subtotaal 7. Cultuur en erfgoed | 6.230 | - | ||
8. Economie | Het betreft incidenteel beschikbaar gestelde budget voor de Human Capital Agenda (HCA) en de realisatie van de regionale onderwijs-arbeidsmarktagenda. Deze middelen zijn bedoeld ter bevordering van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. De looptijd is voor de jaren 2022-2024. | 2.235 | ||
Subtotaal 8. Economie | 2.235 | - | ||
9. Bestuur | ||||
Subtotaal 9. Bestuur | - | - | ||
Overzicht Overhead | ||||
Subtotaal 10. Overzicht (Overhead) | - | - | ||
Algemene dekkingsmiddelen | ||||
Totaal incidentele baten en lasten | 101.877 | -13.439 | ||
Stortingen in reserves | Mutaties reserves worden genomen als incidenteel | 163.683 | - | |
Onttrekkingen aan reserves | Mutaties reserves worden genomen als incidenteel | - | -222.998 | |
Totaal reserves | 163.683 | -222.998 | ||
Eindtotaal | 265.560 | -236.437 | ||