Een belangrijk kader binnen het grondbeleid is dat wij opgavegericht werken. Dit betekent dat we in ons handelen de maatschappelijke opgaven centraal zetten. Grond is een van de middelen die we kunnen inzetten om onze gestelde doelen te bereiken.
Grondbezit is daarmee nooit een doel op zich: het grondbeleid gaat over de kaders en spelregels voor de inzet van het grondinstrumentarium. Wij hebben de verantwoordelijkheid om als een rechtmatige en betrouwbare overheid bij grondtransacties marktconform, openbaar, volgens gelijkberechtiging en transparant te handelen.
In het grondbeleid geven we aan welke grondinstrumenten beschikbaar zijn en hoe we die toepassen. Ook geeft
het grondbeleid randvoorwaarden en spelregels voor de inzet van de grondinstrumenten. Het succesvol toepassen van het grondbeleid vergt aansluiting bij ons ruimtelijk beleid en het actief signaleren van ontwikkelingen en kansen. Op projectniveau wordt het grondbeleid beschreven in grondstrategieën en verwervingsplannen. Met de toepassing van het grondbeleid krijgen wij gebruiksrechten van gronden. En opstallen om realisatie van
provinciale doelen mogelijk te maken.
In 2023 is er voor het eerst gewerkt met het strategisch beleidskader 2022 (Grondbank). Wij maken met deze grondbank de keuze voor een meer actief grondbeleid. Met de grondbank bestaat de gelegenheid om anticiperende grondaankopen te kunnen doen voor de ruimtelijke thema’s binnen de provincie Utrecht. Met de grondbank vergroten wij de uitvoeringskracht. Doordat er meer strategische en vroegtijdige regie over het grondgebruik is. De grondbank vormt een extra instrument vergeleken met het bestaande provinciale instrumentarium. Er kan daarnaast nog steeds passief en via het publiekrechtelijke instrumentarium invloed worden uitgeoefend. In het strategisch beleidskader staat waarom we kiezen voor meer actief strategisch grondbeleid in de vorm van het instrument grondbank. Daarbij wordt ingegaan op de opgaven van de provincie Utrecht aan de ene kant. En op de beperkte hoeveelheid grond die beschikbaar is om die doelen te realiseren aan de andere kant. De grondbank is ingekaderd met een beschrijving van de bestuurlijke inbedding, de financiën en de uitvoeringsaspecten.
De inzet van het grondinstrumentarium binnen de provincie Utrecht vindt voornamelijk plaats in het kader van het programma:
- Agenda Vitaal Platteland;
- Mobiliteit;
- Hart van de Heuvelrug;
- Gebiedsgerichte Aanpak Landelijk Gebied;
- Bodemdaling.
Alleen binnen Hart van de Heuvelrug (gebiedsontwikkelingsprogramma voor het gebied in de driehoek Soest-Zeist-Amersfoort) voert de provincie actieve grondexploitaties uit.