3.2.7 Financiële kengetallen
De kengetallen geven in combinatie met elkaar inzicht in de financiële weerbaarheid en flexibiliteit van de begroting. Provinciale Staten worden in staat gesteld om gemakkelijker inzicht te verkrijgen in de financiële positie en in de baten en de lasten van de provincie. De verplichte kengetallen vormen een verbinding tussen de verschillende aspecten die Provinciale Staten in hun beoordeling van de financiële positie moeten betrekken om daar een verantwoord oordeel over te kunnen geven. De verplichte kengetallen zijn uitgebreid met de vrijwillig toegevoegde kengetallen Belastingcapaciteit opcenten motorrijtuigenbelasting (MRB) ten opzichte van wettelijk maximum en Ratio Weerstandsvermogen.
De weerbaarheid van de begroting geeft de mogelijkheden aan om op korte termijn financiële risico's te kunnen incasseren zonder direct in de begroting en daarmee in de beleidsambities te hoeven ingrijpen.
De flexibiliteit van de begroting geeft de wendbaarheid van de begroting aan, waarmee eventuele extra onverwachte uitgavenstijgingen of inkomstendalingen gedekt kunnen worden.
De tabel met signaalwaarden van de kengetallen ziet er als volgt uit:
Criteria kwalificatie kengetal | Gezond | Neutraal | Risicovol | |
A | Structurele exploitatieruimte | > 0% | 0% | < 0% |
|---|---|---|---|---|
B | Solvabiliteitsratio | > 50% | 20% - 50% | < 20% |
C1 | Belastingcapaciteit opcenten ten opzichte van gemiddelde tarief van de provincies | < 95% | 95% - 105% | > 105% |
C2 | Belastingcapaciteit opcenten ten opzichte van wettelijk maximum tarief | < 90 % | 90% - 95% | > 95% |
D | Grondexploitatie | < 20% | 20% - 35% | > 35% |
E1 | Netto schuldquote | < 90% | 90% - 130% | > 130% |
E2 | Netto schuldquote (gecorrigeerd voor verstrekte geldleningen) | < 90% | 90% - 130% | > 130% |
F | Ratio weerstandsvermogen | > 1,4 | 1 - 1,4 | < 1 |
Analyse financiële kengetallen
Alle kengetallen hebben de status gezond en neutraal. Het gezonde kengetal structurele exploitatieruimte zorgt ervoor dat eventuele extra onverwachte uitgaven kunnen worden opgevangen. Er is voldoende weerstandsvermogen om de geïnventariseerde risico's financieel af te dekken. Er is voldoende onbenutte ruimte tussen het tarief opcenten van de provincie Utrecht en het wettelijk maximum waardoor de provincie weerbaar en flexibel blijft.
Samenvatting financiële kengetallen | Rekening | Bijgestelde begroting | Rekening | |
A | Structurele exploitatieruimte | 14% | 6% | 9% |
|---|---|---|---|---|
B | Solvabiliteitsratio | 63% | 57% | 61% |
C1 | Belastingcapaciteit opcenten t.o.v. gemiddelde tarief van de provincies | 93% | 95% | 95% |
C2 | Belastingcapaciteit opcenten t.o.v. wettelijk maximum tarief | 65% | 67% | 67% |
D | Grondexploitatie | 3% | 4% | 4% |
E1 | Netto schuldquote | 26% | 51% | 42% |
E2 | Netto schuldquote (gecorrigeerd voor verstrekte geldleningen) | 25% | 50% | 41% |
F | Ratio weerstandsvermogen | 1,9 | 1,7 | 2,2 |
- Structurele exploitatieruimte
De ratio structurele exploitatieruimte geeft aan welke structurele ruimte er is om de eigen lasten te dragen. Een begroting waarvan de structurele baten hoger zijn dan de structurele lasten biedt meer flexibiliteit dan een begroting waarbij structurele baten en lasten in evenwicht zijn.
Een gezond kengetal structurele ruimte zorgt ervoor dat de provincie weerbaar en flexibel is voor eventuele extra onverwachte uitgaven.
A. Structurele exploitatieruimte | Rekening | Bijgestelde begroting | Rekening | |
A | Totaal structurele lasten | € 362.058 | € 415.666 | € 443.222 |
|---|---|---|---|---|
B | Totaal structurele baten | € 436.499 | € 447.139 | € 485.726 |
C | Totale structurele toevoegingen aan reserves | € 0 | € 0 | € 0 |
D | Totaal structurele onttrekkingen aan reserves | € 0 | € 0 | € 0 |
E | Totale baten | € 527.961 | € 502.264 | € 499.165 |
Ratio ((B-A) + (D-C)) / (E) x 100% | 14% | 6% | 9% | |
B. Solvabiliteitsratio
De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin de provincie in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Deze wordt berekend door het eigen vermogen af te zetten tegen het balanstotaal. Het eigen vermogen is opgebouwd uit de algemene reserve, de bestemmingsreserves en het resultaat van het afgelopen boekjaar dat in de saldireserve wordt gestort.
De solvabiliteitsratio is vergeleken met de jaarrekening 2022 gedaald met 2%. Dit wordt verklaard doordat de daling van het eigen vermogen relatief groter is dan de daling van het balanstotaal.
B. Solvabiliteitsratio | Rekening | Bijgestelde begroting | Rekening | |
A | Eigen vermogen | € 581.396 | € 514.688 | € 535.460 |
|---|---|---|---|---|
B | Balanstotaal | € 919.497 | € 909.957 | € 881.073 |
Solvabiliteit (A/B) * 100% | 63% | 57% | 61% | |
C1. Belastingcapaciteit opcenten ten opzichte van gemiddelde tarief van de provincies
Deze ratio geeft aan hoe de belastingdruk in de provincie zich verhoudt ten opzichte van het gemiddelde tarief van alle provincies.
Dit kengetal is gezond. Het tarief opcenten MRB van de provincie Utrecht is lager dan het gemiddelde tarief opcenten MRB van de provincies.
C1. Belastingcapaciteit opcenten t.o.v. gemiddelde tarief van de provincies | Rekening | Bijgestelde begroting | Rekening | |
A | Tarief opcenten MRB provincie Utrecht | € 77,50 | € 79,40 | € 79,40 |
|---|---|---|---|---|
B | Gemiddelde tarief opcenten MRB van provincies | € 83,70 | € 83,60 | € 83,60 |
(A/B) * 100% | 93% | 95% | 95% | |
C2. Belastingcapaciteit opcenten ten opzichte van wettelijk maximum tarief
Deze ratio geeft aan hoe de belastingdruk in de provincie zich verhoudt tot het wettelijk maximumtarief. Zolang er maar genoeg onbenutte ruimte is tussen het tarief opcenten van de provincie Utrecht en het wettelijk maximum is er ruimte om de begroting weerbaar en flexibel te houden. Dit kengetal is gezond.
C2. Belastingcapaciteit opcenten t.o.v. wettelijk maximum tarief | Rekening | Bijgestelde begroting | Rekening | |
A | Tarief opcenten MRB provincie Utrecht | € 77,50 | € 79,40 | € 79,40 |
|---|---|---|---|---|
B | Tarief landelijk maximum | € 118,40 | € 118,40 | € 118,40 |
(A/B) * 100% | 65% | 67% | 67% | |
- Grondexploitatie
Het kengetal grondexploitaties geeft een indicatie van het financiële risico dat de provincie loopt in verband met zijn grondportefeuille. Het kengetal wordt berekend door de boekwaarde van de grondexploitaties af te zetten tegen de totale baten (exclusief onttrekkingen aan reserves). Voor zover gronden zijn verkocht en opbrengsten zijn gerealiseerd, moet tussentijds naar rato van de voortgang van de grondexploitatie winst worden genomen. Het kengetal grondexploitatie is gezond.
D. Grondexploitatie | Rekening | Bijgestelde begroting | Rekening | |
A | In exploitatie opgenomen bouwgronden | € 16.496 | € 19.363 | € 17.625 |
|---|---|---|---|---|
B | Onderhandenwerk | € 0 | € 0 | € 0 |
C | Totale baten (excl. mutaties reserves) | € 527.961 | € 502.264 | € 499.165 |
Grondexploitatie (A+B)/C x 100% | 3% | 4% | 4% | |
E1./E2. Netto schuldquote (gecorrigeerd voor verstrekte geldleningen)
De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen. Het geeft daarmee een indicatie van de mate waarin de rente en de aflossingen op de exploitatie drukken.
De netto schuldquote wordt zowel in- als exclusief doorgeleende gelden gepresenteerd. Op die manier wordt ook duidelijk in beeld gebracht wat het aandeel van de door de provincie verstrekte leningen is en wat dit betekent voor de schuldpositie.
Beide kengetallen voor de schuldquote zijn gezond. Vergeleken met de bijgestelde begroting zijn de kengetallen gedaald. Door onderuitputting op met name investerings- en exploitatiebudgetten was het niet noodzakelijk langlopende leningen aan te trekken. Het saldo bij de Schatkist bleef per 31 december 2023 positief.
E1. Netto schuldquote | Rekening | Bijgestelde begroting | Rekening | |
A | Vaste schulden | € 0 | € 53.000 | € 0 |
|---|---|---|---|---|
B | Netto vlottende schulden | € 13.072 | € 13.000 | € 14.310 |
C | Overlopende passiva | € 307.271 | € 310.000 | € 314.479 |
D | Financiële vaste activa, genoemd in artikel 36, onderdelen d, e en f van het BBV | € 0 | € 0 | € 0 |
E | Uitzettingen < 1jaar | € 147.882 | € 85.000 | € 96.596 |
F | Liquide middelen | € 84 | € 0 | € 100 |
G | Overlopende activa | € 34.637 | € 35.000 | € 22.234 |
H | Totale baten (excl. mutaties reserves) | € 527.961 | € 502.264 | € 499.165 |
Netto schuldquote (A+B+C-D-E-F-G)/H x 100% | 26% | 51% | 42% | |
E2. Netto schuldquote gecorrigeerd voor verstrekte geldleningen | Rekening | Bijgestelde begroting | Rekening | |
A | Vaste schulden | € 0 | € 53.000 | € 0 |
B | Netto vlottende schuld | € 13.072 | € 13.000 | € 14.310 |
C | Overlopende passiva | € 307.271 | € 310.000 | € 314.479 |
D | Financiële vaste activa, bedoeld in artikel 36, onderdelen b, c, d, e en f van het BBV | € 5.026 | € 5.576 | € 4.454 |
E | Uitzettingen < 1jaar | € 147.882 | € 85.000 | € 96.596 |
F | Liquide middelen | € 84 | € 0 | € 100 |
G | Overlopende activa | € 34.637 | € 35.000 | € 22.234 |
H | Totale baten (excl. mutaties reserves) | € 527.961 | € 502.264 | € 499.165 |
Netto schuldquote (A+B+C-D-E-F-G)/H x 100% | 25% | 50% | 41% | |
Het weerstandsvermogen geeft een indicatie van de mate waarin de provincie in staat is om niet begrote financiële tegenvallers op te vangen, zonder de noodzaak om direct te bezuinigen. Het benodigd weerstandsvermogen is bepaald op basis van een inventarisatie en analyse van de risico’s. De risico’s zijn opgenomen in het provinciebreed risicomanagement systeem.
Het kengetal weerstandsvermogen is gezond. Dit kengetal is eind 2023 0,2 hoger dan de afgesproken bandbreedte van 1,4 tot 2,0. Er zijn voldoende middelen om de geïnventariseerde risico's financieel af te dekken.
F. Ratio weerstandsvermogen | Rekening | Bijgestelde begroting | Rekening | |
A | Reserve Weerstandsvermogen | € 45.000 | € 45.000 | € 45.000 |
|---|---|---|---|---|
B | Benodigde weerstandsvermogen | € 24.312 | € 25.900 | € 20.918 |
Ratio weerstandsvermogen (A/B) x 100% | 1,9 | 1,7 | 2,2 | |