Beleidsdoelen

De groei van duurzame energie wordt ruimtelijk beter mogelijk gemaakt.

Regionale Energie Strategieën (RES)

Begin 2023 is de Provinciale Rapportage Voortgang Windenergie opgeleverd. Daarin is geconstateerd is dat er in de Utrechtse RES-regio’s onvoldoende windenergie mogelijk gemaakt wordt om de gezamenlijke doelen van in totaal 2,4 TWh duurzame opwek in 2030 te realiseren. We hebben daarom een planMER windenergie uitgevoerd waarin de milieueffecten van windturbines in 99 onderzoeksgebieden, verspreid over de hele provincie, in kaart zijn gebracht. Het planMER heeft samen met onder andere de uitkomsten van een burgerraadpleging en advies van een burgerforum geleid tot het vaststellen van 27 meest kansrijke gebieden voor windenergie. Deze gebieden helpen gemeenten om begin 2024 hun zoekgebieden voor zowel zonne- als windenergie te concretiseren en daarmee de kans op realisatie van de doelstelling van 2,4 TWh voor 2030 te vergroten.  

In het kader van het programma Opwek Energie op Rijksvastgoed (OER) hebben we samen met het Rijk en betrokken gemeenten gewerkt aan het onderzoeken van mogelijkheden van duurzame opwek op Rijksvastgoed en omliggende publieke gronden. Het betreft trajecten voor A28, A2 (noord en zuid), A1 en A12. Daarnaast hebben we gemeenten in 17 gebieden ondersteuning geboden bij de uitwerking van zoekgebieden en bij procedures voor realisatie van zonnevelden en windturbines.  

Regionale energie-infrastructuur

Vanuit onze regierol op de regionale energie-infrastructuur zijn we in 2023 gestart met de uitvoering van een aanpak om netcongestie op lange termijn te voorkomen en op korte termijn te verminderen. De focus ligt hierbij op 3 sporen: integraal programmeren van de regionale energie-infrastructuur (P-MIEK), versnellen van de ruimtelijke procedures voor de realisatie van netinfrastructuur en het aanjagen van slimme en netbewuste oplossingen voor bedrijven (energyhubs) en woningbouw. Zie meerjarendoel 4.3.2 voor meer informatie over energyhubs. In navolging van de Landelijke Aanpak Netcongestie (LAN) hebben we een Energy Board ingericht met vertegenwoordigers vanuit de netbeheerders TenneT en Stedin, de regio’s Amersfoort, Foodvalley en U10, de gemeenten Amersfoort en Utrecht en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.  
Vanwege de toenemende urgentie op netcongestie en de kans dat op korte termijn ook congestie op aansluitingen voor kleinverbruik wordt afgekondigd, is na de zomer een 4e spoor ingericht met mitigerende maatregelen om dit zoveel mogelijk te voorkomen of te vertragen. Op basis van de uitkomsten van een eerste verkenning van de haalbaarheid en impact van deze maatregelen zullen in 2024 vervolgstappen worden bepaald. We doen dit in nauwe samenwerking met de partners in de Energy Board en de provincies Flevoland en Gelderland.

Resultaten 2023

Toelichting

Beoogde resultaten

Gemeenten en provincie zijn gestart met de ruimtelijke procedures die nodig zijn om in 2030 1 TWh windenergie te realiseren.

Naar aanleiding van het coalitieakkoord is het proces aangepast. Het resultaat van 1 TWh windenergie is losgelaten en er is meer tijd gegeven aan gemeenten om de ruimtelijke procedures te starten.  

Er zijn voldoende compensatiemogelijkheden in de RES’en met planningen voor de realisatie van de doelstellingen (in totaal 2,4 TWh in 2030 voor Utrechts grondgebied) en daarmee ook van het provinciale doel van 55% hernieuwbare elektriciteit in 2030.

Momenteel zijn er nog onvoldoende plannen van gemeenten om de RES-doelstellingen voor 2030 te halen. De meest kansrijke gebieden voor windenergie omvatten 27 gebieden voor windenergie met een ruime overprogrammering en daarmee wel voldoende compensatiemogelijkheden.  

We ondersteunen minimaal 2 pilotprojecten en onderzoeken naar multifunctioneel ruimtegebruik en zonnevelden.

Een eerste versie van een visie, afwegingskader en integrale programmering (P-MIEK) voor de regionale energie-infrastructuur is gereed.

In lijn met de landelijke afspraken hebben we in 2023 een eerste versie van het P-MIEK opgeleverd en is de startnotitie voor de Energievisie vastgesteld. Het opstellen van een afwegingskader wordt in het proces van P-MIEK 2.0 opgepakt (2024).